top of page

Stilzwijgende kennis: een hulp of een struikelblok voor verandering?

Veranderingen en innovaties zijn nodig voor het voortbestaan van ieder bedrijf. Maar hoe weet een bedrijf welke veranderingen en innovaties nodig zijn? Om opportuniteiten te kunnen ontdekken, moet het bedrijf in staat zijn om kennis van buiten de organisatie te kunnen verwerven, op te nemen, aan te passen aan de organisatie en vervolgens ook toe te passen in de dagelijkse werking van het bedrijf. Deze kennis kan onder andere voortkomen uit de informatie die het management controle systeem (waaronder de kritische prestatie indicatoren - KPI’s) oplevert. Maar er kan ook kennis aanwezig zijn in de organisatie die niet te meten is. Dit noemen we stilzwijgende kennis (of tacit knowledge).


Stilzwijgende kennis is een subjectieve vorm van kennis die enkel tot uiting komt bij het uitvoeren van specifieke taken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een proces binnen een organisatie waarvoor geen handleiding bestaat, maar waar de werknemer wel precies weet hoe het proces verloopt. Stilzwijgende kennis verdwijnt wanneer de werknemer met deze kennis bij de organisatie vertrekt.


Welke invloed heeft deze stilzwijgende kennis op het vermogen om kennis van buiten de organisatie te verwerken? Langs de ene kant, zien we dat wanneer er veel stilzwijgende kennis in de organisatie aanwezig is, dit negatief is voor het opnemen en aanpassen van kennis van buitenaf. In deze situatie hebben de werknemers reeds veel kennis over hoe de taken in de onderneming uitgevoerd moeten worden. Hierdoor ontstaat er een soort barrière om een nieuwe manier van werken te zoeken op basis van kennis van buitenaf. Ze blijven dus vasthouden aan hun eigen gewoontes.


Langs de andere kant zorgt een grote hoeveelheid aan stilzwijgende kennis er wel voor dat de informatie die voortkomt uit de KPI’s, beter toegepast kan worden in de organisatie. Door de stilzwijgende kennis wordt de belangrijkste informatie uit de beschikbare gegevens gefilterd. Bovendien verloopt hierdoor zowel het oplossen van problemen en als het nemen beslissingen efficiënter. De werknemers zijn onder andere beter in staat om bedrijfsgerelateerde kennis in te zetten bij het inschatten van de toekomst van het bedrijf.


Stilzwijgende kennis heeft dus onrechtstreeks een invloed op de strategische veranderingen en innovaties van een bedrijf. Enerzijds beperkt veel stilzwijgende kennis het opnemen van kennis van buiten de organisatie, terwijl deze externe kennis wel nodig is voor het vinden van nieuwe opportuniteiten. Anderzijds zorgt stilzwijgende kennis er wel voor dat informatie komende van KPI’s beter toegepast kan worden in de organisatie. Hierdoor worden opportuniteiten net makkelijker ontdekt. Managers moeten dus beseffen dat deze paradox aanwezig is in hun organisatie en hierop inspelen. Het is belangrijk dat de medewerkers gestimuleerd worden om nieuwe mogelijkheden te zoeken en voor te stellen, ook al vormen deze een bedreiging voor hun huidige manier van werken. Het zijn namelijk net deze medewerkers die het beste in staat zijn om de meest interessante mogelijkheden te selecteren. Daarnaast moeten de managers ook inzetten op objectieve manieren om informatie te verzamelen. De resultaten tonen namelijk aan dat stilzwijgende kennis alleen niet voldoende is om vernieuwingen en strategische veranderingen te stimuleren. Er dient ook formele en expliciete informatie en kennis (bijvoorbeeld via KPI’s uit het prestatiemeetsysteem) aanwezig te zijn om de positieve effecten van stilzwijgende kennis te stimuleren.




Comentarios


bottom of page